Η μουσική των 60s, 70s και των 80s αποτελεί μέγιστο σημείο αναφοράς και πηγή επιρροών για τη σύγχρονη μουσική. Και πράγματι, υπάρχουν πολλοί και σοβαροί λόγοι για αυτό και άλλα τόσα μεγάλα ονόματα που αξιώνουν την ευλάβεια των μουσικόφιλων.

70s, η δεκαετία που τα παιδιά των λουλουδιών ωρίμασαν. Έγιναν τριαντάρηδες. Η αθωότητα έφυγε μαζί με το τέλος της προηγούμενης δεκαετίας. Οι χίπηδες άρχισαν να μετατρέπονται σε γιάπηδες και να ετοιμάζονται να κατακτήσουν τον κόσμο. Και αφού το κοινό άρχισε να αλλάζει νοοτροπία, αλλά να αποτελεί πάντα την πλειοψηφία στην οποία απευθύνονταν η μουσική, έτσι και οι αθώες ρομαντικές μουσικές των 60s έφτασαν στο τέλος τους.  Κάπως έτσι άρχισε να ξεφυτρώνει το funk. Είτε ακραία σκληρό από τις γειτονιές του Detroit με χαρακτηριστικότερο τον Babe Huey, είτε με την άνοδο της Motown και της πιο μελωδικής και χορευτικής soul, με ονόματα όπως ο Marvin Gaye, η Aretha Franklin ο James Brown και άπειροι άλλοι καλλιτέχνες, ανεξάρτητοι ή υπογεγραμμένοι στην άλλη μεγάλη δισκογραφική της εποχής την Stax Records.
Ταυτόχρονα, στην άλλη μεριά του Ατλαντικού, μπάντες από την Αγγλία ανακαλύπτουν τα αμερικανικά μπλουζ. Ταξιδεύουν στις ΗΠΑ και ξαναδίνουν φήμη στους “άγνωστους” μπλούζμεν. Σιγά – σιγά, αρχίζουν να προσαρμόζουν τα μπλουζ στο δικό τους ήχο, λίγο πιο ηλεκτρικό και σκληρό (Zeppelin, Stones). Και ενώ τα μεγαθήρια της ροκ αρχίζουν να στήνουν σιγά-σιγά το μύθο τους, στα τέλη της δεκαετίας εμφανίζεται η μπάντα που θα αλλάξει τον σκληρό ήχο για πάντα και θα είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία ενός νέου είδους μουσικής και δεν είναι άλλοι από τους Black Sabbath, οι οποίοι με τον ομώνυμο δίσκο τους έβαλαν τη σπίθα που αργότερα εξελίχθηκε στο heavy metal. Εν κατακλείδι, η δεκαετία των 70s είναι ένας λαβύρινθος μουσικής.

Τα 80s αποτελούν την πιο “διχαστική” μουσική δεκαετία αφού για πολλούς μουσικόφιλους αποτελεί τη χειρότερη μουσική δεκαετία, ενώ κάποιοι άλλοι θεωρούν αυτή την άποψη ως ελιτιστικό τερτίπι των πρώτων. Ωστόσο μπορεί να ισχυριστεί κανείς πως υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι που μπορούν να εξηγήσουν γιατί η δεκαετία αυτή θεωρείται από πολλούς “κακή” μουσικά, άσχετα αν αυτή η άποψη είναι απόλυτη από τη διατύπωσή της και μόνο. Σίγουρα η δεκαετία του ‘70 είχε ποσοτική και ποιοτική δισκογραφία με τo rock και το progessive rock, αλλά και τη soul, funk και disco από τα πιο μαύρα ακούσματα να δίνουν σημαντικά άλμπουμ και τραγούδια σε μια δεκαετία που ακολούθησε τρένο τα 60s και την ψυχεδέλεια. Έτσι, η σύγκριση με τις δύο συνεχόμενες ιστορικές μουσικά δεκαετίες είχε θέσει τον πήχη πολύ ψηλά. Σε αυτό συνέβαλε και η αλλαγή πλεύσης προς τον πιο “ξένο” ηλεκτρονικό ήχο γενικότερα. Παρόλο πoυ υπήρξαν μπάντες σταθμοί βασισμένοι σε αυτόν, όπως οι Pet Shop Boys και οι Depeche Mode, ταυτόχρονα υπήρξαν και αμέτρητες κακές περιπτώσεις που μάλιστα γίνανε πολύ mainstream. Ακόμα, αρκετοί καλλιτέχνες επιτυχημένοι τις προηγούμενες δεκαετίες βγάλανε ίσως τους χειρότερούς τους δίσκους τη δεκαετία αυτή και το ροκ όπως ήταν γνωστό στα 60s και τα 70s έδωσε τη θέση του σε μεγάλο βαθμό σε κάτι πολύ πιο εύπεπτο, ανούσιο και μπορούμε να πούμε “ποζέρικο” όπως το glam, το οποίο όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να συγκριθεί με το glam των 70s που είχε την υπερβολή του μεν, αλλά και μια μουσική ουσία δε. Τα 80s όμως έχουν να δώσουν και πολλές σημαντικές περιπτώσεις μουσικών, μουσικών ρευμάτων, album και σχημάτων που μόνο αδιάφορες δε μπορούν να χαρακτηριστούν. Pet Shop Boys και Depeche Mode είναι δύο σχήματα που χάρισαν πολύ όμορφες ηλεκτρονικές μελωδίες και συνέβαλαν στην καθιέρωση του λεγόμενου synth-pop ήχου. Το ωμό punk και punk rock της προηγούμενης δεκαετίας εξελίχτηκε και αυτό μουσικά, συχνά μπολιασμένο με ηλεκτρονικά στοιχεία και αυτό, αλλά σε διάφορες εκδοχές. Τέτοιες ήταν το new wave με τον πιο χαρούμενο/χορευτικό ήχο των Pretenders, του Bryan Ferry από τους Roxy Music, των Stranglers, αλλά και καλλιτεχνών με πιο σκοτεινό ήχο (πολλοί το ονόμαζαν post punk) όπως οι Bauhaus, Joy Division, οι Cure στο ξεκίνημα τους, αλλά και οι ωμοί Gang of Four. Και εκτός Βρετανίας υπήρξαν μεγάλες μουσικές παρέες όπως οι Αμερικάνοι Gun Club με το blues-punk ήχο τους και ο Nick Cave από την Αυστραλία αρχικά με τους Birthday Party και αργότερα με τους Bad Seeds.

Jazz ‘n Blues

Η μουσική της Jazz και Blues είναι η λαϊκή μουσική που γεννήθηκε στην Αμερική στις αρχές του 20ου αιώνα. Η λαϊκή αυτή μουσική γεννήθηκε στο Αμερικάνικο Νότο από τους αφρικανούς δούλους που είχαν μεταφερθεί και δούλευαν εκεί. Η μουσική αυτή μπόρεσε να κατακτήσει μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα (σε μισό αιώνα περίπου) ολόκληρη την υφήλιο. Ακούστηκε και αγαπήθηκε σε όλο τον κόσμο είτε με την αρχική της μορφή είτε μέσα από τις διάφορες παραλλαγές της καθώς εξελισσόταν, είτε μέσα από τις μουσικές τις οποίες επηρέασε (π.χ. Ροκ). Για την μουσική αυτή κυκλοφόρησαν και κυκλοφορούν ένα σωρό μύθοι και ιστορίες ανάμεσα στους φίλους και στους οπαδούς της, πράγμα που δείχνει ότι πραγματικά πρωτοτύπησε ως μουσική δημιουργία και πραγματικά αγαπήθηκε. Γιατί όταν γεννιούνται μύθοι γύρω από κάτι, τότε σίγουρα αυτό είναι κάτι το σπουδαίο

Είναι δύσκολο να βρει κανείς φαινόμενο ανάλογο με την περίπτωση της Jazz. Υπάρχουν και άλλα τοπικά μουσικά ιδιώματα που έχουν την ικανότητα να προσηλυτίζουν οπαδούς: η ουγγαρέζικη λαϊκή μουσική, η ισπανική, η λατινοαμερικάνικη αλλά αυτό που συνέβη με την Jazz δεν συνέβη με τις υπόλοιπες. Βέβαια όπως γράφει ο Eric Hobsbawm «η εποχή μας και ο πολιτισμός μας έχουν ανάγκη από αυτές τις περιοδικές μεταγγίσεις αίματος (αναφερόμενος στην Jazz και στις άλλες λαϊκές τέχνες) που αναζωογονούν την κουρασμένη και εξαντλημένη αστική τέχνη ή τη λαϊκή τέχνη που η ζωτικότητά της έχει στραγγιχτεί από την συστηματική εμπορική νόθευση και υπερεκμετάλλευση». Ενώ «αφότου οι αριστοκράτες και οι αστοί άρχισαν για πρώτη φορά να δανείζονται το βαλς από τις “κατώτερες τάξεις” και την πόλκα από τους χωρικούς, ενός εξωτικού και επαναστατημένου έθνους, ο δυτικός πολιτισμός δέχτηκε με ανοιχτές αγκάλες τους κάθε λογής εξωτισμούς» (Hobsbawm, 1993). Και όμως ο θρίαμβος της Jazz ξεπερνά σε μέγεθος και οικουμενικότητα όλα τα προγενέστερα ανάλογα ιδιώματα. Η Jazz έγινε σε μία, λιγότερο η περισσότερο, αλλοιωμένη μορφή η βασική γλώσσα της σύγχρονης χορευτικής και ψυχαγωγικής μουσικής του αστικού και βιομηχανικού πολιτισμού μας, στις περισσότερες χώρες όπου της επιτράπηκε να διεισδύσει. Σε όλη την εξέλιξη της Jazz ένας υπήρξε ο πιο κρίσιμος παράγοντας, ο οποίος περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο εξηγεί το μοναδικό φαινόμενο της ύπαρξης μιας ρωμαλέας και ανθεκτικής λαϊκής μουσικής στην Αμερική – σε μια δηλαδή ραγδαία αναπτυσσόμενη καπιταλιστική κοινωνία – είναι το γεγονός ότι η μουσική αυτή ποτέ δεν υποτάχθηκε στα πολιτιστικά πρότυπα της ανώτερης τάξης [1] (Hobsbawm, 1993).

Η μοναδική μορφή μουσικής που δεν αναφέρεται στις αφηγήσεις της εποχής είναι τα Blues, – η ντόπια αμερικάνικη μουσική που γεννήθηκε όταν οι μαύροι δούλοι τραγουδούσαν όπως είπαμε σε δική τους ερμηνεία τα ευρωπαϊκά λαϊκά τραγούδια. Η μεταστοιχείωση των τραγουδιών των ευρωπαίων αποίκων από τους δούλους ήταν οπωσδήποτε μια μεταγενέστερη εξέλιξη. Η εξέλιξη αυτή επρόκειτο ωστόσο να επηρεάσει σημαντικά όλη τη μεταγενέστερη λαϊκή μουσική της Αμερικής. Τα Blues είναι τραγούδια που αποτελούνται από 12 μέτρα όπου το κάθε μέτρο έχει 4 χρόνους και ο πρώτος στίχος επαναλαμβάνεται και ακολουθείται από μια άλλη παραλλαγή συνήθως επεξηγηματική. Αρχικά τα Blues ήταν μόνο τραγούδια θλίψης εμπνευσμένα από την σκληρή καθημερινότητα και τις σκληρές συνθήκες εργασίας των νέγρων-σκλάβων στις βαμβακοφυτείες του Νότου.

Το Blues δεν αποτελεί στιλ ή φάση της Jazz. Είναι το σταθερό υπόβαθρο όλων των στιλ. Δεν ταυτίζεται με το σύνολο της Jazz αλλά είναι η καρδιά της. Δεν νοείται μουσικός ή ορχήστρα Jazz που να μην μπορεί να παίξει τα Blues και ακόμη και αν υπάρχει δεν θα φτάσει ποτέ στις κορυφές αυτής της μουσικής δίχως τα Blues. Και όταν το Blues πάψει να είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Jazz, η Jazz δεν θα υπάρχει πια, όπως τουλάχιστον τη γνωρίζουμε. Οι μεγάλοι μουσικοί της Jazz λένε πως το Blues είναι πάντα το παρόν, είναι ο τρόπος που αισθάνεσαι. Στην Jazz με τον όρο Blues εννοούμε δύο πράγματα: μία ορισμένη ψυχική διάθεση-συνήθως ένα αίσθημα μελαγχολίας και κατάθλιψης αλλά όχι υποχρεωτικά και δεύτερο μια μουσική φόρμα συνήθως το 12 μέτρο. Βέβαια το Blues πέρα από την οπτική δίπλα στην Jazz, υπήρξε και είναι αυτόνομο, έχει δηλαδή μια πορεία που διαμορφώνεται παράλληλα αλλά και σε σύνδεση με την Jazz. Όταν λοιπόν λέμε Blues εννοούμε δύο πράγματα:Πρώτον το γενικό ιδίωμα της μαύρης φωνητικής μουσικής και δεύτερον ένα ιδιαίτερο είδος λαϊκού τραγουδιού.

Τα τραγουδισμένα Blues – αυτή η πεμπτουσία της Jazz- πρέπει να έκαναν την εμφάνισή τους πριν από τον εμφύλιο πόλεμο σε αρχαϊκές μορφές και όχι βέβαια στη μεταγενέστερη τυπική δωδεκάμετρη φόρμα. Δεν αποκλείεται αρχικά να επρόκειτο για τραγουδισμένους στίχους με παύσεις ανάμεσα τους των οποίων η διάρκεια εξαρτιόταν από την έμπνευση του τραγουδιστή και τον χρόνο που χρειαζόταν για να φτιάξει τον επόμενο στίχο. Το αρχικό αυτό Blues προήλθε πιθανότατα από τα μουσικά «καλέσματα» στους αγρούς και τα τραγούδια της δουλειάς (WorkSongs) ή τραγούδια γκόσπελ που είχαν αποβάλλει το θρησκευτικό τους χαρακτήρα. Εκείνο που έχει σημασία είναι το γεγονός ότι το Blues αποτελεί σταθμό όχι μόνο στη μουσική αλλά και στην κοινωνική εξέλιξη: σημαδεύει την εμφάνιση ενός ιδιαίτερου είδους ατομικού τραγουδιού που σχολιάζει την καθημερινή ζωή. Στο νότο το Blues μετατράπηκε σε οργανική μουσική για πιάνο μέσα στα μπαρ , στις ταβέρνες, στα «χόνκι τονκ», και στα μπορντέλα. Το ίδιο ίσως έγινε και στις νοτιοδυτικές πολιτείες, μέσα στους εργατικούς καταυλισμούς.